🎈Cảm xúc là gì?
- Susan Phan
- Jun 30
- 4 min read
Trạm Mơ hồ | Khơi nguồn hiểu biết – Về cảm xúc & tâm trí - Phần 1
💫 Giới thiệu series: Khơi nguồn hiểu biết – Về cảm xúc & tâm trí
“Có những điều bên trong mình đã tồn tại từ rất lâu, nhưng chưa từng được gọi tên.”
Cảm xúc không phải điều cần sửa chữa, mà là ngôn ngữ sâu thẳm của tâm hồn – thứ mà ta chưa từng được dạy cách lắng nghe.
Loạt bài viết này là lời mời quay về với chính mình – qua từng hơi thở, từng chuyển động trong lòng, từng khoảnh khắc mình thấy “có gì đó đang diễn ra” mà chưa biết gọi tên là gì.
Tại đây, Susan không muốn bạn cố gắng kiểm soát hay phân tích cảm xúc.
Susan chỉ mời bạn ngồi xuống, mở lòng, và lắng nghe điều chưa nói.
Vì đôi khi, điều mình cần nhất không phải là lời khuyên…
Mà là một chỗ ngồi đủ an toàn để được cảm thấy.
Và vì sao mình cần học cách lắng nghe chúng?
“Có những ngày, mình chỉ biết rằng… mình thấy gì đó trong lòng, nhưng không thể gọi tên.”
🪞Cảm xúc – không phải là thứ để kiểm soát, mà là điều để lắng nghe
Chúng ta thường được dạy cách suy nghĩ logic, nhưng ít khi được chỉ dẫn làm sao để cảm một cách an toàn. Cảm xúc, với nhiều người, là thứ rối rắm – khiến mình muốn tránh né hoặc kiểm soát. Nhưng cảm xúc thực ra không phải là vấn đề – chúng là tín hiệu.
Cảm xúc giống như đèn báo trên bảng điều khiển xe hơi: không phải để mình lo lắng, mà để nhắc rằng có điều gì đó cần được chú ý.
Lo lắng? Có thể bên trong đang cần cảm giác an toàn.
Giận dữ? Có thể có điều gì đó mình thấy bất công.
Buồn bã? Có thể đang mất đi điều quan trọng.
Khi được lắng nghe một cách tử tế, cảm xúc không còn là gánh nặng. Chúng trở thành hướng dẫn viên tinh tế giúp mình hiểu bản thân sâu sắc hơn.
🎨Vậy cảm xúc đến từ đâu?
Cảm xúc là sự kết hợp giữa:
Cảm giác cơ thể (như tim đập nhanh, bụng căng, khó thở…)
Suy nghĩ (diễn giải tình huống)
Trải nghiệm quá khứ (ký ức và mô thức cũ)
Mỗi cảm xúc là một mảnh ghép chứa thông tin: về những gì mình coi trọng, sợ hãi, tổn thương, khao khát. Vì vậy, cảm xúc là bạn đồng hành chứ không phải kẻ đối đầu.
🌱Cảm xúc không “tốt – xấu”, mà là thông điệp
Chúng ta thường phân loại cảm xúc như:
Tốt: vui vẻ, hạnh phúc, biết ơn
Xấu: giận dữ, ghen tị, buồn bã, sợ hãi
Nhưng nếu nhìn sâu hơn, tất cả cảm xúc đều có lý do để tồn tại.
Chúng chỉ “khó” vì chưa được hiểu và chăm sóc đúng cách.
Ví dụ:
Giận dữ có thể là tấm khiên bảo vệ giá trị bản thân.
Ghen tị có thể chỉ ra điều mình thật sự mong muốn.
Buồn bã có thể là một khoảng lặng để chữa lành.
✨Điều gì xảy ra khi mình không lắng nghe cảm xúc?
Mình dễ bị cuốn vào phản ứng tự động (nổi nóng, rút lui, đổ lỗi).
Mình đánh mất kết nối thật với chính mình và người khác.
Cảm xúc bị dồn nén lâu ngày có thể bùng nổ hoặc đọng lại trong cơ thể như đau nhức, lo âu, trầm cảm.
Susan có một chuỗi bài viết riêng về Các cơ chế phòng vệ cảm xúc khi nỗi đau gõ cửa, bạn có thể xem thêm tại đây. nếu thấy mình từng cố "né tránh cảm xúc khó".
💌Làm sao để bắt đầu làm bạn với cảm xúc?
Dừng lại – thở – lắng nghe: “Lúc này, trong mình đang có điều gì?”
Gọi tên cảm xúc thay vì nói “Mình thấy tệ.”
Tử tế với cảm xúc, kể cả cảm xúc khó. Không vội sửa chữa, chỉ cần nhận diện.
Viết xuống hoặc nói ra với ai đó an toàn.
🪴Lời thì thầm dịu dàng từ Emotion Station
“Không có cảm xúc nào là sai – chỉ là những tín hiệu đang chờ được hiểu.”
Nếu hôm nay có điều gì đó đang diễn ra trong lòng mà bạn chưa rõ, hãy thử hỏi:
“Cảm xúc này đang muốn cho mình biết điều gì?”
Và cứ để nó được tồn tại, như một cơn mưa hiền chứ không phải cơn bão.
🌻 Gợi ý viết nhật ký hôm nay:
Mình đang cảm thấy điều gì? (dùng từ ngữ cụ thể)
Cảm xúc này gắn với tình huống nào?
Mình thường phản ứng thế nào khi cảm xúc này xuất hiện?
Có điều gì bên trong mình đang cần mà mình chưa nhận ra?
📍Tiếp theo: Bản đồ cảm xúc & vùng kích hoạt
Trong bài tiếp theo, Susan sẽ mời bạn khám phá một bản đồ sâu sắc giúp mình định vị cảm xúc trong cơ thể – và hiểu điều gì đang “kích hoạt” chúng.
Vì hiểu vị trí cảm xúc xuất hiện chính là bước đầu để mình không bị cuốn đi, mà chọn cách ở lại.
Comments