Lây nhiễm cảm xúc trên mạng xã hội: Khi chỉ một cú lướt cũng khiến lòng xao động
- Susan Phan
- Jun 27
- 3 min read
Updated: Jun 29
Giải mã cảm xúc | Lây nhiễm cảm xúc - Phần 5
Một dòng trạng thái đầy giận dữ.
Một story đẫm nước mắt.
Một bài viết “tưởng như chia sẻ” nhưng lại khiến lòng mình chùng xuống cả buổi chiều.
Dù không tương tác, không nhắn tin… chỉ lướt qua thôi, mà sao cảm xúc lại bị cuốn vào đến thế?
Mạng xã hội – nơi cảm xúc lan nhanh hơn lời nói
Không cần ngồi cạnh ai đó.
Không cần nghe họ nói.
Chỉ cần nhìn thấy vài dòng chữ, một tấm ảnh, hay thậm chí chỉ là icon cảm xúc – ta đã có thể “nhiễm” một cảm xúc không thuộc về mình.
Hiện tượng này được gọi là emotional contagion on social media – lây nhiễm cảm xúc trong môi trường số.
Khoa học đã chứng minh điều đó là thật
Một nghiên cứu nổi tiếng của Facebook năm 2014 đã âm thầm thay đổi nội dung xuất hiện trên bảng tin của hàng trăm ngàn người dùng – tăng tỷ lệ bài viết tích cực hoặc tiêu cực mà họ thấy.
Kết quả:
Những người thấy nhiều bài tiêu cực có xu hướng đăng bài buồn, giận hoặc mệt mỏi.
Những người thấy nhiều bài tích cực thì tương tác với giọng điệu nhẹ nhàng, vui tươi hơn.
→ Chỉ cần thay đổi nội dung hiển thị, cảm xúc của người dùng đã bị ảnh hưởng đáng kể – dù họ không hề biết.
Nhưng vì sao cảm xúc lại lan được qua… màn hình?
1. Não bộ phản ứng với hình ảnh & từ ngữ giàu cảm xúc
Ảnh chân dung khóc lóc, giận dữ, hoặc ánh mắt đong đầy cảm xúc có thể kích hoạt vùng cảm xúc trong não – như khi ta chứng kiến trực tiếp.
Ngôn ngữ cảm xúc mạnh (ví dụ: “tuyệt vọng”, “mình phát điên mất”) khiến tâm trí ta vô thức đồng cảm hoặc phản ứng phòng vệ.
2. Chúng ta không có “màng lọc cảm xúc” khi online
Khi lướt mạng, ta thường rơi vào trạng thái thụ động – đón nhận mọi thứ mà không kịp ý thức rằng mình đang tiếp xúc với cảm xúc của người khác.
Và vì không gặp trực tiếp, ta khó xác định mức độ thật – giả – nghiêm trọng – nhất thời của cảm xúc ấy → nên dễ bị cuốn vào mà không biết cách thoát ra.
3. Mạng xã hội khiến cảm xúc bị “phóng đại”
Cảm xúc dễ lan hơn khi:
Được trình bày bằng hình ảnh, video, biểu cảm.
Lặp đi lặp lại trong nhiều post.
Có tính “câu chuyện” khiến ta muốn theo dõi tiếp – dù đang buồn, giận, hay thương cảm.
Một cú lướt nhẹ… cũng có thể chạm sâu
Có những hôm, Susan chỉ cần đọc vài dòng trạng thái của một người bạn lâu ngày không gặp, là thấy lòng nặng xuống.
Dù không biết trọn câu chuyện, không nói lời nào – nhưng cảm xúc đó vẫn len vào được.
Vậy mình nên làm gì?
Không phải ngừng dùng mạng xã hội.
Mà là:
Nhận diện cảm xúc nào là của mình, cảm xúc nào là mình đang “đồng cảm từ xa”.
Chọn lọc nội dung tiếp nhận, giống như chọn thực phẩm sạch cho tâm trí.
Dừng lại khi thấy lòng bắt đầu xao động – trước khi bị cuốn sâu vào những cảm xúc không phải của mình.
Hôm nay, mình cùng ngồi lại và tự hỏi nhé:
Có nền tảng mạng xã hội nào khiến bạn dễ cảm thấy mệt mỏi, nặng lòng sau khi lướt?
Bạn có thói quen kiểm tra cảm xúc của mình sau khi sử dụng mạng xã hội không?
Ở bài tiếp theo…
Susan sẽ gợi ý những cách để tự điều chỉnh và giữ vững ranh giới cảm xúc, dù đang ở giữa một không gian nhiều “cảm xúc hỗn loạn”.
Comments