🌀 1. Mối quan hệ Đồng Phụ Thuộc (Codependent)
- Susan Phan
- Jul 25
- 2 min read
“Mình chỉ ổn khi người kia ổn. Còn không, mình như rơi vào hố sâu.”
🧠 Cơ chế phòng vệ thường gặp:
Làm người cứu rỗi (rescuer): gồng gánh cảm xúc và trách nhiệm của người khác để cảm thấy mình có giá trị.
Phủ nhận nhu cầu cá nhân: tin rằng mong muốn cá nhân là ích kỷ, hoặc gây phiền phức.
Chối bỏ cảm xúc giận, mệt mỏi, giới hạn: vì sợ “làm người kia buồn” là điều xấu.
“Nếu mình không giúp họ, ai sẽ làm điều đó?”
“Nếu mình dừng lại, họ sẽ sụp đổ – và đó là lỗi của mình.”
🧬 Gốc rễ hình thành:
Trẻ em từng sống trong môi trường có người thân bất ổn (rối loạn cảm xúc, nghiện ngập, căng thẳng…) thường phát triển sớm vai trò “trụ cột cảm xúc”.
Học cách đọc cảm xúc người khác để tồn tại – thay vì hỏi “Mình cảm thấy sao?”, họ học cách hỏi: “Người kia cần gì ở mình?”
Từ đó hình thành mô thức: “Giá trị của mình đến từ việc làm người khác ổn.”
🔁 Tác động duy trì vòng lặp:
Họ thu hút hoặc bị thu hút bởi những người thường xuyên cần giúp đỡ, thiếu ổn định, hoặc hay “đổ gánh nặng” lên người khác.
Khi người kia không ổn, họ càng gồng gánh – càng gồng, càng kiệt sức – nhưng không thể dừng lại vì sợ cảm giác có lỗi hoặc vô dụng.
Dần dần, họ không biết làm sao để sống cho chính mình – vì họ chưa từng học cách hiện diện với bản thân.
✨ Hướng hồi phục – Chuyển hóa từ bên trong:
Phân biệt lòng trắc ẩn và trách nhiệm thay thế
→ Hỏi lại: “Việc này có thật sự là của mình không?”
Rèn luyện nói “không” mà không xin lỗi
→ Bắt đầu từ những tình huống nhỏ (không nhận việc ngoài giờ, không phản hồi ngay lập tức…)
Viết lại khái niệm “giá trị bản thân”
→ Không phải là “gánh được bao nhiêu”, mà là “mình có dám ở lại với chính mình không?”
Tái kết nối với niềm vui cá nhân nhỏ→ Làm điều gì đó không phục vụ ai khác ngoài chính mình, mỗi tuần – để nhớ lại cảm giác "chỉ là mình" thôi, là đủ.
💌 Lời nhắn hồi phục:“Bạn không ích kỷ khi không gánh mọi thứ.Bạn đang học cách để mình được sống – không chỉ tồn tại vì ai khác.”
Comments