🌿 Bài 1: Khi nỗi đau gõ cửa – bạn đang gạt bỏ, nhảy dựng, tê liệt hay chất chứa?
- Susan Phan

- Jun 13
- 3 min read
Updated: Jun 14
Trạm Lắng Nghe | Các cơ chế phòng vệ cảm xúc khi nỗi đau gõ cửa - Phần 1
Đã có những ngày Susan từng nghĩ rằng:
“Mình phải mạnh mẽ lên, để người khác yên tâm.”
“Không sao đâu, mình ổn mà…”
“Chắc mình đang làm quá vấn đề.”
“Thôi, đừng nghĩ tới nữa, lo làm việc khác đi.”
“Khóc có giải quyết được gì đâu.”
Cho đến một khoảnh khắc tưởng chừng rất nhỏ – Susan chỉ đang pha trà.
Một cơn buồn thoảng qua – và lần đầu tiên Susan cho phép mình ngồi xuống và khóc. Không ai biết. Không ai phải lo.
Chỉ là một cuộc gặp gỡ rất thật với chính mình: Susan – và những tổn thương chưa từng được gọi tên.
🌱 Khi trái tim học cách tự bảo vệ mình
Trong hành trình đồng hành cùng nhiều người, Susan nhận ra: không chỉ mình Susan như thế.
Có những người gạt bỏ nỗi đau bằng cách cười thật tươi.
Có người nhảy dựng lên trong giận dữ – dù bên trong chỉ là nỗi thất vọng không ai hiểu.
Có người tê liệt cảm xúc, như thể tâm hồn họ tạm “ngủ đông”.
Và có cả những người chất chứa nỗi đau nhiều đến mức mất phương hướng – không biết mình thật sự cảm thấy gì nữa.
Những phản ứng ấy không “sai”.
Chúng là cách cơ thể và trái tim ta học để sống sót trong một thế giới không phải lúc nào cũng dịu dàng.
Chúng là cơ chế phòng vệ cảm xúc – được Brené Brown mô tả trong Rising Strong như sau:
1. Gạt bỏ nỗi đau – Khi ta cố tỏ ra ổn
2. Nhảy dựng lên khỏi nỗi đau – Khi ta phản ứng quá mức
3. Làm tê liệt nỗi đau – Khi ta tránh cảm xúc bằng hành vi khác
4. Tích lũy nỗi đau – Khi ta giữ lại tất cả mà không chia sẻ
5. Nỗi sợ bị kẹt cứng – Khi ta kẹt lại với nỗi sợ mình sẽ không thoát ra được
🌼 Emotion Station – nơi cảm xúc được lắng nghe
Tại Trạm Lắng Nghe, Susan không mời bạn “vượt qua” cảm xúc.
Mà mời bạn ngồi lại với nó – như ngồi với một người bạn cũ, lâu rồi không gặp.
Không để phân tích.
Không để sửa chữa.
Chỉ để thấy: có điều gì đó trong lòng bạn đang muốn được thừa nhận, được gọi tên, được chạm vào bằng sự tử tế.
🧭 Hành trình 5 chạm – từ phòng vệ đến hiện diện
Trong 5 bài viết tiếp theo, Susan sẽ cùng bạn bước qua từng cơ chế phòng vệ – một cách nhẹ nhàng và có hướng dẫn cụ thể:
• Nhận diện cơ chế đang hoạt động trong mình
• Hiểu được gốc rễ vì sao mình phản ứng như vậy
• Có không gian thực hành, chiêm nghiệm, và viết lại mối quan hệ với chính mình
🌷 Lời mời từ Trạm Lắng Nghe
Nếu bạn từng cảm thấy mình phản ứng thái quá, tê liệt cảm xúc, hoặc khó mở lòng với ai đó – thì có thể bạn không “vô lý” hay “quá nhạy cảm”.
Bạn chỉ đang tìm cách bảo vệ trái tim mình – theo cách mà trước đây bạn từng học để sống sót.
Hành trình này không để phán xét.
Chỉ để bạn học một cách mới:
Phản hồi bằng sự hiện diện, thay vì phòng vệ.
Ở lại với cảm xúc, thay vì bỏ đi chính mình.
🌾 Chạm đầu tiên: Gạt bỏ nỗi đau – Khi bạn cố tỏ ra ổn để không ai lo
👉 Mời bạn bước tiếp đến bài viết đầu tiên trong chuyên đề.

Comments