Ngày tôi học về niềm vui tự chủ của con
- Susan Phan
- Nov 13
- 4 min read
Chuyên mục: Nhật ký học làm mẹ tỉnh thức
Sáng nay, khi tôi đang chuẩn bị ăn trưa, điện thoại reo. Đầu dây bên kia là giọng của em gái – có chút mệt mỏi, có chút xao xuyến.
“Chị ơi, sáng nay em thấy hối hận kinh khủng…”
Em kể lại câu chuyện nhỏ, giữa hai mẹ con trong một buổi sáng tưởng chừng bình thường.
Câu chuyện của em gái và cô con gái năm tuổi
Như mọi ngày, em gái tôi chuẩn bị cho con gái đi học. Em chải tóc cho con, cột gọn gàng, rồi quay sang sắp xếp ba lô. Trong khi đó, cô bé – với niềm vui trẻ thơ – lấy chiếc kẹp tóc hình bướm, cẩn thận cài lên mái tóc vừa được mẹ chải. Gương mặt con rạng rỡ, mắt sáng long lanh.
Nhưng ngay lúc đó, mẹ nói lớn:
“Con kẹp làm tóc xù ra hết rồi! Mất bao nhiêu công mẹ cột tóc cho con mà!”
Giọng nói chỉ là một lời nhắc, nhưng đủ làm gương mặt nhỏ kia xịu xuống. Cô bé im lặng, chạy đến soi gương, nhìn mình trong gương giây lát rồi gỡ chiếc kẹp ra.
Em gái tôi – lúc đó vẫn chưa hết khó chịu – hỏi:
“Vì sao con lại tháo ra?”
Cô bé đáp khẽ, mắt rưng rưng:
“Vì mẹ nói tóc con bị xù rồi.”
Khoảnh khắc ấy, em gái tôi kể, “em thấy hối hận kinh khủng.” Một cảm giác nhói nhẹ mà mọi người mẹ đều từng trải qua.
“Việc con cài thêm cái kẹp tóc có sao đâu, chị ơi. Em chỉ vì muốn mọi thứ gọn gàng mà vô tình tước đi niềm vui nhỏ của con. Em thấy mình đã lấy mất sự tự chủ của con – chỉ vì một chuyện chẳng đáng.”
Khi nghe câu nói đó, tôi lặng người.
Giọng của em gái cứ vang trong đầu tôi rất lâu. Không chỉ vì tôi hiểu cảm giác hối hận ấy, mà vì trong câu chuyện của em, tôi thấy chính mình – với con trai tuổi mười bốn.
Con tôi không còn là đứa bé năm tuổi với mái tóc buộc gọn. Con lớn rồi, cao hơn tôi một cái đầu, có gu riêng trong cách ăn mặc, và đôi khi, những lựa chọn ấy không “vừa mắt” tôi chút nào.
Con thích những chiếc áo rộng thùng thình, đôi khi màu sắc hơi lạ, hoặc chiếc quần có kiểu dáng không “chỉnh tề” theo tiêu chuẩn của tôi.
Mỗi lần con chuẩn bị ra ngoài, tôi lại buột miệng:
“Con thay áo khác đi.”
Tôi không la mắng, chỉ nói nhẹ thôi, nhưng ẩn sau câu nói đó là nỗi sợ bị người khác đánh giá.
Tôi sợ người ta nhìn con và nghĩ rằng con “lôi thôi”. Tôi sợ người ta nghĩ rằng tôi – người mẹ – không dạy con ăn mặc tử tế. Và thế là, tôi nhắc con. Lần nào cũng vậy.
Con vẫn thay áo, không cãi. Nhưng dần dần, con ít đi chơi cùng tôi hơn. Con chọn ở nhà, hoặc đi cùng bạn bè. Và tôi chợt nhận ra, có thể chính tôi đã vô tình lấy đi niềm vui tự chủ của con.
Khi ta yêu thương bằng nỗi sợ
Câu chuyện của em gái và con gái năm tuổi, và câu chuyện của tôi với con trai tuổi teen, tuy khác nhau về tuổi, nhưng lại chung một gốc: nỗi sợ ẩn trong tình yêu.
Ta yêu con và muốn điều tốt nhất cho con, nhưng đôi khi, tình yêu ấy lại được bọc trong nỗi sợ:
sợ con bị đánh giá,
sợ con làm sai,
sợ con khác biệt,
sợ con không được đón nhận như mình mong muốn.
Và trong nỗi sợ đó, ta vô tình kiểm soát niềm vui nhỏ bé của con, tước đi những cơ hội để con học về tự do và tự chủ.
Bài học tỉnh thức
Tôi hỏi lại chính mình:
“Nếu mình không từng mắc sai lầm ấy, liệu mình có học được bài học này không?”
Tôi nhận ra, không ai dạy ta làm cha mẹ. Chúng ta chỉ học khi sai, học khi thấy ánh mắt buồn của con, học khi nghe chính mình thở dài và tự nhủ: “Giá mà mình kiên nhẫn hơn.”
Và cũng nhờ những khoảnh khắc như thế, ta bắt đầu tỉnh thức hơn một chút.
Góc thực hành tỉnh thức cho cha mẹ
Nếu bạn từng, giống như tôi, vô tình tước đi niềm vui nhỏ bé của con, hãy thử hôm nay chậm lại và thực hành ba bước nhỏ này:
Khi muốn sửa con, hãy dừng lại 3 giây.
Hỏi mình: “Mình đang sợ điều gì?”
Nếu đó là nỗi sợ bị người khác đánh giá, hãy hít một hơi sâu và mỉm cười.
Thay “đánh giá” bằng “tò mò”.
“Con chọn chiếc áo này vì con thích màu này à?”
“Con thấy mình đẹp nhất khi để kiểu tóc này đúng không?”
Câu hỏi ấy mở ra kết nối, thay vì đóng lại bằng phán xét.
Học cách khen điều con tự chọn.
“Mẹ thấy con tự phối đồ rất cá tính đó.”
“Cái kẹp tóc này trông rất hợp với con.”
Vì lời công nhận chính là hạt giống nuôi dưỡng tự tin.
🌙 Lời thì thầm cuối ngày
“Làm mẹ tỉnh thức không phải là luôn đúng, mà là dám dừng lại, để thấy điều mình đã vô tình lấy đi. Mỗi đứa trẻ đều có nhịp điệu riêng, và khi ta tin vào nhịp ấy, con sẽ tự tìm thấy chính mình –trong sự bình an của một người mẹ biết lùi lại.”
Comments